Danh mục ngành nghề chưa được tiếp cận thị trường

1. Điều kiện tiếp cận thị trường là gì?

Hiểu đơn giản thì điều kiện tiếp cận thị trường là những gì mà nhà đầu tư nước ngoài cần phải đáp ứng nếu muốn đầu tư vào thị trường. Hiện nay thì Việt Nam cũng đã đưa ra rất nhiều quy định pháp luật liên quan đến điều kiện tiếp cận thị trường để quản lý nền kinh tế cũng như tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài. Ngoài quy định về danh mục ngành, nghề đầu tư có điều kiện thì chúng ta cũng quy định thêm cả những danh mục ngành, nghề ưu đãi đầu tư để thu hút nguồn vốn nước ngoài và phát triển đất nước. 

Theo quy định của pháp luật Việt Nam thì điều kiện tiếp cận thị trường được giải thích ở khoản 10 Điều 3 Luật Đầu tư 2020 như sau:

“Điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài là điều kiện nhà đầu tư nước ngoài phải đáp ứng để đầu tư trong các ngành, nghề thuộc Danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài quy định tại khoản 2 Điều 9 của Luật này.”

Cũng theo quy định tại khoản 2 Điều 9, Chính phủ quy định các danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài bao gồm: 

• Ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường 
• Ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện 

2. Thế nào là ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường 

Như đã đề cập ở trên thì danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài gồm có ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường và ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện. 

Ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường là những ngành, nghề mà hiện nay Chính phủ vẫn đang kiểm soát và chưa cho phép nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào. Lý do của việc hạn chế này vì đây là những ngành, nghề có ảnh hưởng và liên quan tới tình hình tài chính, kinh tế - xã hội, an ninh-quốc phòng,...  của đất nước. 

Tuy nhiên cũng cần phải phân biệt giữa ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường và ngành, nghề bị cấm đầu tư. 

Những danh mục ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường có thể trong tương lai sẽ được Chính phủ cho phép tiếp cận. Bởi vì đất nước chúng ta đang trong thời kỳ phát triển, tương lai quá trình quốc tế hóa sẽ diễn ra mạnh mẽ và tình hình xã hội - chính trị cũng ổn định hơn.  

Còn những danh mục ngành, nghề cấm đầu tư là những danh mục ngành nghề như buôn bán chất cấm, mua bán người, mại dâm… Đây là những ngành, nghề gây tổn hại đến nền kinh tế cũng như xã hội. Do đó pháp luật nước ta luôn thắt chặt an ninh và nghiêm cấm các loại danh mục ngành, nghề như vậy. 

3. Danh mục ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường 

Các danh mục ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường gồm có 25 danh mục ngành, nghề được quy định tại Mục A phụ lục I Nghị định 31/2021/NĐ-CP như sau:

1. Kinh doanh các hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện độc quyền nhà nước trong lĩnh vực thương mại.

2. Hoạt động báo chí và hoạt động thu thập tin tức dưới mọi hình thức.

3. Đánh bắt hoặc khai thác hải sản.

4. Dịch vụ điều tra và an ninh.

5. Các dịch vụ hành chính tư pháp, bao gồm dịch vụ giám định tư pháp, dịch vụ thừa phát lại, dịch vụ đấu giá tài sản, dịch vụ công chứng, dịch vụ của quản tài viên.

6. Dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

7. Đầu tư xây dựng hạ tầng nghĩa trang, nghĩa địa để chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với hạ tầng.

8. Dịch vụ thu gom rác thải trực tiếp từ các hộ gia đình.

9. Dịch vụ thăm dò ý kiến công chúng (thăm dò dư luận).

10. Dịch vụ nổ mìn.

11. Sản xuất, kinh doanh vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

12. Nhập khẩu, phá dỡ tàu biển đã qua sử dụng.

13. Dịch vụ bưu chính công ích

14. Kinh doanh chuyển khẩu hàng hóa.

15. Kinh doanh tạm nhập tái xuất.

16. Thực hiện quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu, quyền phân phối đối với các hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài không được thực hiện quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu, quyền phân phối.

17. Thu, mua, xử lý tài sản công tại các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang.

18. Sản xuất vật liệu hoặc thiết bị quân sự; kinh doanh quân trang, quân dụng cho lực lượng vũ trang, vũ khí quân dụng, trang thiết bị, kỹ thuật, khí tài, phương tiện chuyên dụng quân sự và công an, linh kiện, bộ phận, phụ tùng, vật tư và trang thiết bị đặc chủng, công nghệ chuyên dùng chế tạo chúng.

19. Kinh doanh dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp và dịch vụ giám định về sở hữu trí tuệ.

20. Dịch vụ thiết lập, vận hành, duy trì, bảo trì báo hiệu hàng hải, khu nước, vùng nước, luồng hàng hải công cộng và tuyến hàng hải; dịch vụ khảo sát khu nước, vùng nước, luồng hàng hải công cộng và tuyến hàng hải phục vụ công bố Thông báo hàng hải; dịch Vụ khảo sát, xây dựng và phát hành hải đồ vùng nước, cảng biển, luồng hàng hải và tuyến hàng hải; xây dựng và phát hành tài liệu, ấn phẩm an toàn hàng hải.

21. Dịch vụ điều tiết bảo đảm an toàn hàng hải trong khu nước, vùng nước và luồng hàng hải công cộng; dịch vụ thông tin điện tử hàng hải.

22. Dịch vụ kiểm định (kiểm tra, thử nghiệm) và cấp Giấy chứng nhận cho các phương tiện giao thông vận tải (gồm hệ thống, tổng thành, thiết bị, linh kiện của phương tiện); dịch vụ kiểm định và cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với các phương tiện, thiết bị chuyên dùng, container, thiết bị đóng gói hàng nguy hiểm dùng trong giao thông vận tải; dịch vụ kiểm định và cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với các phương tiện, thiết bị thăm dò, khai thác và vận chuyển dầu khí trên biển; dịch vụ kiểm định kỹ thuật an toàn lao động đối với các máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động được lắp đặt trên các phương tiện giao thông vận tải và phương tiện, thiết bị thăm dò, khai thác và vận chuyển dầu khí trên biển; dịch vụ đăng kiểm tàu cá.

23. Dịch vụ điều tra, đánh giá và khai thác rừng tự nhiên (bao gồm khai thác gỗ và săn bắn, đánh bẫy động vật hoang dã quý hiếm, quản lý quỹ gen cây trồng, vật nuôi và vi sinh vật sử dụng trong nông nghiệp).

24. Nghiên cứu hoặc sử dụng nguồn gen giống vật nuôi mới trước khi được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định, đánh giá.

25. Kinh doanh dịch vụ lữ hành, trừ dịch vụ lữ hành quốc tế phục vụ khách du lịch quốc tế đến Việt Nam.

4. Căn cứ pháp lý 

• Luật Đầu tư 2020 
• Nghị định 31/2021/NĐ-CP 

Vậy, Việt Nam đang dần trở thành một môi trường lý tưởng để đầu tư cho các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên để đảm bảo cho các nguyên tắc quản lý nhà nước xã hội thì cần phải đòi hỏi hành lang pháp lý chặt chẽ đối với các nhà đầu tư. Do đó ngoài việc đưa ra các danh mục ngành, nghề ưu đãi đầu tư thì Nhà nước đã ban hành một số các danh mục ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường. Trên đây là một số nội dung cơ bản mà Siglaw cung cấp đến bạn đọc về danh mục ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường. Hy vọng bài viết trên đã phần nào giúp các bạn giải đáp thắc mắc và hiểu hơn về thị trường đầu tư ở Việt Nam. 

Xem thêm: Danh mục ngành nghề cấm đầu tư tại Việt Nam

Xem thêm: Danh mục ngành nghề ưu đãi đầu tư theo Luật Đầu tư 2020