Rủi ro khi đứng tên thay cho người nước ngoài thành lập công ty

1. Rủi ro của người nước ngoài khi để người Việt Nam đứng tên hộ:

Khi để người Việt Nam đứng tên trên các giấy tờ hợp pháp của công ty, thì các cơ quan nhà nước chỉ công nhận chủ sở hữu/ thành viên góp vốn/ cổ đông là người Việt Nam. Do đó, khi có tranh chấp xảy ra về quyền lợi của chủ sở hữu/ thành viên góp vốn/ cổ đông công ty với người nước ngoài, thì người nước ngoài đó sẽ không được pháp luật thừa nhận tư cách là chủ sở hữu/ thành viên góp vốn/ cổ đông của công ty:

• Người nước ngoài sẽ có nguy cơ mất/ hao hụt tài sản/ mất luôn công ty vì không kiểm soát được công ty và pháp luật chỉ thừa nhận chữ ký và quyền hạn của người chủ công ty “trên giấy tờ”.

• Người nước ngoài sẽ rất khó quản lý công ty hay tiến hành các giao dịch thương mại nếu như người đại diện pháp luật công ty/ chủ sở hữu “trên giấy tờ” không ủy quyền cho người đó thực hiện các giao dịch kể trên.

• Vì bất đồng về ngôn ngữ và văn hóa, nếu nhà đầu tư nước ngoài không am hiểu về pháp luật ở Việt Nam và chỉ vận hành theo ý thức chủ quan của mình, rất dễ dẫn đến sự đi chệch hướng về cách vận hành công ty và dễ dàng bị người khác lợi dụng sự cả tin của mình để tiến hành các việc làm vi phạm pháp luật nhằm trục lợi cho bản thân họ.

2. Rủi ro của người Việt Nam khi đứng tên hộ cho người nước ngoài:

Khi để người Việt Nam đứng tên trên các giấy tờ hợp pháp của công ty, thì các cơ quan nhà nước chỉ công nhận chủ sở hữu/ thành viên góp vốn/ cổ đông là người Việt Nam. Do đó, khi có tranh chấp xảy ra hoặc có việc vi phạm pháp luật của công ty, người Việt Nam sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật:

Thực tế, có rất nhiều trường hợp công ty phá sản, nhà đầu tư trốn về nước, khi đó người Việt rất khó để tìm nhà đầu tư và quy trách nhiệm cho họ.

Nếu người Việt Nam không đủ trình độ để am hiểu lĩnh vực kinh doanh của công ty, không am hiểu pháp luật, dễ dẫn đến tình trạng nhà đầu tư thâu tóm toàn bộ và chi phối hoạt động kinh doanh. Người đứng tên hộ chỉ làm theo chỉ đạo của nhà đầu tư và tất cả chữ ký của các giấy tờ liên quan người Việt đều ký thì người Việt này sẽ chịu toàn bộ trách nhiệm trước pháp luật.

3. Hậu quả pháp lý khi đứng tên thay cho người nước ngoài thành lập công ty

Về trách nhiệm tài sản thì công ty phải hoàn trả lại tài sản cho nhà đầu tư nước ngoài, hoặc thực hiện nghĩa vụ liên đới đối với bên thứ 3 bất kỳ trong trương hợp nhà đầu tư yêu cầu hoàn trả lại tài sản.

Về doanh nghiệp buộc phải đóng cửa hoặc buộc khắc phục phù hợp với việc góp vốn, nếu không khắc phục sẽ bị đóng cửa trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền biết. Đối với các khoản nợ của doanh nghiệp thì doanh nghiệp chịu trên cơ sở vốn góp và tài sản của doanh nghiệp và người đại diện theo pháp luật chịu trách nhiệm liên quan đến thẩm quyền của mình.

Về lợi nhuận thu về theo nguyên tắc thỏa thuận, không theo nguyên tắc vốn góp, trong trương hợp nếu theo nguyên tắc vốn góp thì người đứng tên hộ sẽ chỉ nhận lương như nhân viên bình thường. Đối với nhà đầu tư nước ngoài họ quản lý doanh nghiệp thông qua ủy quyền hoặc qua chức danh quản lý như giám đốc, người đại diện theo pháp luật. Quyền sở hữu họ không có do vậy họ có thể bị thay thế nếu như có sự tranh chấp xảy ra.

Như vậy, đối với những trường hợp nhờ người Việt Nam đứng tên hộ thì rủi ro pháp lý rất cao cho cả hai bên, bên nào cũng có thể chịu hậu quả không mong muốn nếu một bên không thực hiện đúng cam kết hoặc cơ quan nhà nước phát hiện ra hành vi trên. Do vậy, tùy thuộc vào đặc thù tính chất kinh doanh và mối quan hệ của hai bên, nhà đầu tư và cá nhân người Việt nên suy nghĩ thật cẩn trọng trước khi quyết định thực hiện việc đứng tên hộ.